Điểm mới trong quy định của Luật đầu tư 2014 về ngành, nghề cấm đầu tư; ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện

I. Điểm mới trong quy định của pháp luật về ngành, nghề cấm đầu tư

 

Cá nhân, tổ chức không được đầu tư kinh doanh những ngành, nghề mà pháp luật cấm.

 

Điều 30 Luật Đầu tư 2005 có quy định về các lĩnh vực cấm đầu tư kinh doanh, bao gồm:

Các dự án gây phương hại đến quốc phòng, an ninh quốc gia và lợi ích công cộng.

Các dự án gây phương hại đến di tích lịch sử, văn hóa, đạo đức, thuần phong mỹ tục Việt Nam.

Các dự án gây tổn hại đến sức khỏe nhân dân, làm hủy hoại tài nguyên, phá hủy môi trường.

Các dự án xử lý phế thải độc hại đưa từ bên ngoài vào Việt Nam; sản xuất các loại hóa chất độc hại hoặc sử dụng tác nhân độc hại bị cấm theo điều ước quốc tế. 

Và được quy định chi tiết tại Mục IV: Danh mục lĩnh vực cấm đầu tư – Nghị định 108/2006/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Đầu tư.

 

Những ngành, nghề kinh doanh bị cấm đầu tư theo pháp luật đầu tư 2005 có phạm vi khá rộng, bao gồm nhiều ngành, nghề thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau. Đến Luật Đầu tư 2014 đã hạn chế số lượng ngành nghề cấm đầu tư một cách đáng kể, giảm xuống chỉ còn 6 ngành, nghề, cụ thể được quy định tại Điều 6, gồm:

Kinh doanh các chất ma túy theo quy định tại Phụ lục 1 của Luật này;

Kinh doanh các loại hóa chất, khoáng vật quy định tại Phụ lục 2 của Luật này;

Kinh doanh mẫu vật các loại thực vật, động vật hoang dã theo quy định tại Phụ lục 1 của Công ước về buôn bán quốc tế các loài thực vật, động vật hoang dã nguy cấp; mẫu vật các loại động vật, thực vật hoang dã nguy cấp, quý hiếm Nhóm I có nguồn gốc từ tự nhiên theo quy định tại Phụ lục 3 của Luật này;

Kinh doanh mại dâm;

Mua, bán người, mô, bộ phận cơ thể người;

Hoạt động kinh doanh liên quan đến sinh sản vô tính trên người

II. Điểm mới trong quy định của pháp luật về ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện

 

Ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện là ngành, nghề mà việc thực hiện hoạt động đầu tư kinh doanh trong ngành, nghề đó phải đáp ứng điều kiện vì lý do quốc phòng, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, đạo đức xã hội, sức khỏe của cộng đồng.

 

Ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện quy định tại khoản 1 Điều 29 Luật đầu tư 2005, gồm:

Lĩnh vực tác động đến quốc phòng, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội;

Lĩnh vực tài chính, ngân hàng;

Lĩnh vực tác động đến sức khỏe cộng đồng;

Văn hóa, thông tin, báo chí, xuất bản;

Dịch vụ giải trí;

Kinh doanh bất động sản;

Khảo sát, tìm kiếm, thăm dò, khai thác tài nguyên thiên nhiên; môi trường sinh thái;

Phát triển sự nghiệp giáo dục và đào tạo;

Một số lĩnh vực khác theo quy định của pháp luật.

Đối với nhà đầu tư nước ngoài, ngoài những lĩnh vực đầu tư có điều kiện nêu trên, còn có các lĩnh vực được quy định tại danh mục lĩnh vực đầu tư kinh doanh có điều kiện áp dụng cho nhà đầu tư nước ngoài được quy định tại Nghị định 108/2006/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Đầu tư.

 

 Luật Đầu tư 2014  đã quy định cụ thể những ngành nghề có điều kiện tại Phụ lục IV. Luật Đầ tư 2014 quy định Danh mục ngành, nghề đầu tư, kinh doanh có điều kiện trên nguyên tắc:

Bãi bỏ các ngành, nghề và điều kiện đầu tư kinh doanh không hợp lý, không rõ ràng, tạo ra gánh nặng chi phí tuân thủ đối với nhà đầu tư; 

Sửa đổi một số điều kiện đầu tư kinh doanh theo hướng giảm thiểu hình thức cấp phép, xác nhận hoặc chấp thuận của cơ quan nhà nước có thẩm quyền để chuyển sang áp dụng chủ yếu hình thức ban hành quy định về tiêu chuẩn, điều kiện để nhà đầu tư tự đăng ký thực hiện và cơ quan quản lý tiến hành hậu kiểm;

Cập nhật, chuẩn xác tên gọi và hệ thống một số ngành, nghề nhằm phản ánh chính xác, minh bạch các ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện, tránh trùng lặp và tạo thuận lợi cho việc thực hiện các quy định của pháp luật về vấn đề này.

Trên cở sở nguyên tắc nêu trên, Danh mục ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện quy định tại Phụ lục 4 của Luật gồm có 267 ngành, nghề.