Quy định mới về con dấu doanh nghiệp

Tại Việt Nam, con dấu Doanh nghiệp lúc đầu được sử dụng như một công cụ quản lý nhà nước. Sau đó, nhận thấy việc sử dụng con dấu gây rất nhiều rắc rối cho Doanh nghiệp nên Luật Doanh nghiệp 2005 đã điều chỉnh, quy định con dấu là tài sản công ty với những thay đổi quan trọng như công ty tự quyết định hình thức cũng như số lượng con dấu. Tuy nhiên, trong quá trình thực thi luật đã không chuyển tải được ý nghĩa này vào thực tế. Con dấu vẫn được coi như công cụ quản lý nhà nước, gây rất nhiều phiền hà và tốn kém cho doanh nghiệp. Vấn đề này từng được dư luận, báo chí phản ánh rất nhiều với những trường hợp dở khóc dở cười của doanh nghiệp vì con dấu.

 

Luật Doanh nghiệp 2014 đã có những cải cách quan trọng trong đó có quy định về con dấu của doanh nghiệp. Những điểm mới thay đổi về việc sử dụng con dấu doanh nghiệp theo pháp luật hiện hành như sau:

 

- Quyền quyết định nội dung và hình thức con dấu: Trước đây, Chính phủ là cơ quan quyết định nội dung, hình thức con dấu nhưng hiện nay quyền năng này đã được trao về doanh nghiệp. Doanh nghiệp có quyền tự quyết định hình thức cũng như nội dung con dấu của doanh nghiệp mình.

 

- Số lượng con dấu: Trước đây, Doanh nghiệp chỉ được phép có 1 con dấu. Trong trường hợp cần thiết, được sự cho phép của cơ quan cấp dấu, Doanh nghiệp có thể có con dấu thứ 2. Hiện nay, pháp luật không giới hạn số lượng con dấu cho mỗi doanh nghiệp. Các doanh nghiệp được chủ động lựa chọn số lượng con dấu cho phù hợp với tình hình hoạt động của mình

 

 - Nơi lưu giữ con dấu: Hiện nay, Doanh nghiệp được tự mình quyết định nơi lưu giữ con dấu (được thể hiện trong điều lệ của doanh nghiệp) thay vì bắt buộc phải được lưu giữ tại trụ sở

 

- Cơ quan có thẩm quyền giải quyết tranh chấp về con dấu: Trước đây Bộ Công an là Cơ quan có thẩm quyền giải quyết các tranh chấp về con dấu. Hiện nay, theo dự kiến, Tòa án sẽ là cơ quan giải quyết các loại vụ việc này

 

- Quy trình đăng ký mẫu dấu: Trước đây, khi làm xong dấu, doanh nghiệp phải đăng ký mẫu dấu tại cơ quan Công an và chỉ được sử dụng khi đã được cấp Giấy chứng nhận đăng ký mẫu dấu. Hiện nay, trước khi sử dụng con dấu, doanh nghiệp chỉ cần gửi thông báo mẫu dấu đến cơ quan đăng ký kinh doanh để đăng tải công khai trên Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp. Mục đích của quy định này là nhằm công bố công khai cho xã hội và bên thứ ba được biết về con dấu của doanh nghiệp.

 

 

- Tính bắt buộc của việc sử dụng con dấu: Theo quy định cũ, việc quy định về con dấu doanh nghiệp mang nặng tính hình thức. Bởi lẽ, hầu như các văn bản, hợp đồng của các doanh nghiệp bắt buộc phải có con dấu. Các văn bản nội bộ doanh nghiệp, hợp đồng giao dịch của doanh nghiệp chỉ có giá trị pháp lý khi nó tồn tại con dấu của doanh nghiệp. Con dấu doanh nghiệp có giá trị pháp lý cao hơn cả chữ ký của người có thẩm quyền, trường hợp có chữ ký của người có thẩm quyền tại doanh nghiệp nhưng không có con dấu thì xem như văn bản, hợp đồng đó không có giá trị pháp lý.  Hiện nay, con dấu không buộc phải sử dụng trong mọi trường hợp hoạt động của doanh nghiệp. Thay vào đó, Doanh nghiệp chỉ buộc phải sử dụng con dấu trong các trường hợp theo quy định pháp luật hoặc giao dịch có thỏa thuận về việc sử dụng con dấu. Điều này đồng nghĩa với việc khắc dấu và đăng ký mẫu dấu không còn là quy trình bắt buộc như trước đây

 

Luật Doanh nghiệp 2014 ra đời đã tháo gỡ phần nào những vướng mắc còn tồn tại liên quan đến con dấu của doanh nghiệp. Theo đó, cơ chế quản lý nhà nước đối với con dấu doanh nghiệp đã thay đổi theo hướng cởi mở, tạo thuận lợi hơn cho doanh nghiệp. Thay vì phải đăng ký mẫu dấu với cơ quan Công an như trước đâu thì hiện nay doanh nghiệp được hoàn toàn chủ động trong việc làm con dấu. Doanh nghiệp có thể tự khắc dấu hoặc đến cơ sở khắc dấu để làm con dấu. Hiện nay, trên Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp đã công bố các thông báo mẫu dấu của doanh nghiệp. Việc thực hiện này đã tạo nên một bước tiến mới về công khai hóa thông tin doanh nghiệp, giúp các nhà đầu tư có thể thuận lợi trong việc tìm hiểu về đối tác kinh doanh của mình.

 

  

Các quy định mới về con dấu của doanh nghiệp thực sự là bước tiến quan trọng, tạo nhiều thuận lợi cho doanh nghiệp trong quá trình hoạt động kinh doanh. Tuy nhiên, vẫn còn đó những vấn đề cần phải được hướng dẫn cụ thể hơn và khắc phục, bao gồm:

 

- Con dấu doanh nghiệp có tính bắt buộc theo quy định pháp luật hoặc trong giao dịch có thỏa thuận về việc sử dụng con dấu. Nếu trong trường hợp giao dịch có thỏa thuận về việc không sử dụng con dấu thì khi xảy ra tranh chấp cần được giải quyết như thế nào?

 

- Việc chuyển cơ quan giải quyết tranh chấp con dấu từ Bộ Công an sang Tòa án có thể gây bất lợi cho doanh nghiệp bởi quy trình giải quyết sẽ rất phức tạp và thời gian kéo dài

 

- Vấn đề tự quyết con dấu doanh nghiệp cũng đặt ra những lo ngại về nguy cơ lợi dụng, lừa đảo, tranh chấp… trong khi hành lang pháp lý giải quyết vấn đề này còn chưa có quy định cụ thể.